Trong năm 2016, UBND tỉnh Tây Ninh luôn quan tâm chỉ đạo Sở Tư pháp phối hợp với các sở, ngành có liên quan, UBND cấp huyện tham mưu tổ chức thực hiện tốt công tác kiểm tra, rà soát, xử lý văn bản quy phạm pháp luật trên địa bàn tỉnh, đồng thời thường xuyên chỉ đạo và giao trách nhiệm cho Sở Tư pháp, Phòng Tư pháp và cán bộ Tư pháp – Hộ tịch cấp xã là cơ quan đầu mối kiểm tra các văn bản quy phạm pháp luật theo quy định nhằm nâng cao hơn nữa vai trò của công tác kiểm tra văn bản quy phạm pháp luật trong công tác quản lý Nhà nước ở địa phương, giúp cho các cơ quan, đơn vị chủ trì soạn thảo văn bản theo lĩnh vực được phân công, xây dựng văn bản quy phạm pháp luật đúng trình tự, thủ tục luật định giúp công tác kiểm tra, rà soát văn bản quy phạm pháp luật được thực hiện nhanh chóng, kịp thời theo đúng quy định của pháp luật.
Trong năm qua, Sở Tư pháp đã giúp UBND tỉnh tổ chức tự kiểm tra 72 quyết định quy phạm pháp luật. Qua công tác tự kiểm tra, đã phát hiện 10 quyết định có sai sót về căn cứ pháp lý và thể thức trình bày văn bản và các văn bản sai sót đã được đính chính kịp thời theo quy định.
Về kiểm tra, xử lý văn bản QPPL theo thẩm quyền, trong Quý IV/2015 và năm 2016 HĐND, UBND cấp huyện đã gửi đến Sở Tư pháp 91 văn bản QPPL. Qua công tác kiểm tra văn bản theo thẩm quyền, phát hiện một số văn bản QPPL sai sót về hiệu lực thi hành, thiếu căn cứ pháp lý, thể thức và kỹ thuật trình bày văn bản. Trên cơ sở đó, UBND tỉnh chỉ đạo Sở Tư pháp có kết luận kiểm tra, thông báo văn bản sai, kiến nghị xử lý gửi đến cơ quan đã ban hành văn bản và cơ quan có thẩm quyền để chỉ đạo thực hiện. Trong năm 2016, Chủ tịch Ủy ban nhân dân tỉnh đã giao Sở Tư pháp tổ chức tiến hành kiểm tra văn bản QPPL theo địa bàn 04/09 huyện, thành phố trên địa bàn tỉnh. Kết quả kiểm tra cho thấy đa số các huyện đã thực hiện tốt công tác kiểm tra, rà soát và xử lý văn bản quy phạm pháp luật.
Về công tác rà soát, hệ thống hóa văn bản QPPL toàn tỉnh đã tiến hành rà soát theo định kỳ toàn bộ các văn bản QPPL của HĐND, UBND các cấp ban hành từ ngày 01/01/2016 đến ngày 31/12/2016 và các văn bản QPPL của HĐND, UBND các cấp có liên quan đến căn cứ pháp lý rà soát được ban hành trong năm. Tổng cộng cấp tỉnh đã rà soát 164 văn bản gồm: 35 Nghị quyết, 129 Quyết định. Qua rà soát đã phát hiện 65 văn bản hết hiệu lực toàn bộ gồm: 11 Nghị quyết, 54 Quyết định. Hết hiệu lực một phần 05 văn bản gồm: 01 Nghị quyết, 04 Quyết định. Bên cạnh đó, còn tiến hành rà soát theo chuyên đề như rà soát, xác định và công bố các văn bản quy phạm pháp luật của Hội đồng nhân dân và Ủy ban nhân dân tỉnh Tây Ninh theo quy định Luật Đầu tư năm 2014 với tổng số 748 văn bản QPPL do HĐND và UBND tỉnh ban hành còn hiệu lực đã phát hiện được 24 văn bản QPPL còn hiệu lực liên quan đến lĩnh vực đầu tư thuộc trách nhiệm rà soát. Qua so sánh, đối chiếu 24 văn bản QPPL nêu trên, không có văn bản nào quy định trực tiếp đến điều kiện đầu tư kinh doanh đối với ngành, nghề theo Khoản 3 Điều 7 Luật Đầu tư năm 2014; Rà soát pháp luật để đảm bảo thực thi Hiệp định đối tác xuyên Thái Bình Dương (TPP) qua rà soát đã phát hiện 11 văn bản QPPL của HĐND và UBND có liên quan đến các chương được rà soát. Qua so sánh, đối chiếu thì 11 văn bản nêu trên không có nội dung liên quan trực tiếp đến cam kết của Việt Nam trong Hiệp định đối tác xuyên Thái Bình Dương (TTP); Rà soát Nghị quyết quy phạm pháp luật của Hội đồng nhân dân tỉnh Tây Ninh từ năm 2011 đến nay qua rà soát phát hiện 18 văn bản QPPL có liên quan đến lĩnh vực thuộc trách nhiệm rà soát.
Bên cạnh những kết quả đạt được thì công tác kiểm tra, rà soát và xử lý văn bản quy phạm pháp luật trên địa bàn tỉnh Tây Ninh cũng còn những khó khăn, hạn chế như hiện tại toàn tỉnh chưa có đội ngũ cộng tác viên kiểm tra văn bản quy phạm pháp luật, vì vậy trong quá trình thực hiện kiểm tra, rà soát văn bản QPPL trên địa bàn tỉnh còn gặp nhiều khó khăn, đặc biệt là đối với việc kiểm tra theo lĩnh vực, chuyên đề hoặc kiểm tra đối với những văn bản có nội dung phức tạp, phạm vi điều chỉnh rộng.
Đây là công việc liên quan đến nhiều quy định của nhiều loại văn bản QPPL khác nhau, đòi hỏi cơ quan, cá nhân thực hiện công tác rà soát, kiểm tra và xử lý văn bản QPPL phải có trình độ chuyên môn, kiến thức tổng hợp và kinh nghiệm công tác, trong khi đội ngũ công chức tư pháp một số đơn vị cấp xã còn hạn chế về nghiệp vụ, lúng túng trong việc phân biệt giữa văn bản quy phạm pháp luật và văn bản hành chính cá biệt; chưa có kinh nghiệm trong việc kiến nghị biện pháp xử lý văn bản.
Văn bản là căn cứ pháp lý để rà soát văn bản QPPL ở địa phương chủ yếu là Nghị định của Chính phủ quy định chi tiết các Luật của Quốc hội và Thông tư của các Bộ, ngành hướng dẫn thi hành, Nghị định của Chính phủ thường ban hành vẫn còn chậm, thiếu đồng bộ dẫn đến hệ thống hóa văn bản QPPL của địa phương thường xuyên có sự thay đổi, do đó quá trình rà soát hiệu lực văn bản QPPL còn gặp khó khăn trong việc xác định các nội dung hết hiệu lực và còn hiệu lực của văn bản.
Nhìn chung, công tác kiểm tra, rà soát và xử lý văn bản quy phạm pháp luật năm 2016 trên địa bàn tỉnh Tây Ninh đã đạt được những kết quả nhất định. Thông qua công tác kiểm tra, rà soát đã kịp thời phát hiện và xử lý những văn bản ban hành chưa đúng quy định từ đó có tác động tích cực đến công tác xây dựng, ban hành và tổ chức thực hiện văn bản QPPL, góp phần nâng cao hiệu lực quản lý nhà nước bằng pháp luật ở địa phương.
Phương Anh