Kết thúc giai đoạn 2008-2011: Tây Ninh đã hỗ trợ nhà ở cho 2.828 hộ nghèo

 Thực hiện Quyết định số 167/2008/QĐ-TTg, ngày 12/12/2008 của Thủ tướng Chính phủ về chính sách hỗ trợ hộ nghèo về nhà ở, UBND tỉnh đã chỉ đạo các sở, ngành liên quan, UBND các huyện, thị và đề nghị Uỷ ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam tỉnh khẩn trương xây dựng kế hoạch thực hiện. Phát huy những thành tích đã đạt được cũng như những bài học kinh nghiệm trong quá trình triển khai xây dựng nhà đại đoàn kết cho các hộ nghèo trên địa bàn tỉnh từ năm 2000, Tây Ninh bắt tay vào xây dựng Đề án hỗ trợ hộ nghèo về nhà ở  theo Quyết định số 167 của Thủ tướng Chính phủ có phần thuận lợi hơn. Sau thời gian tích cực chuẩn bị của các sở ngành, huyện, thị có liên quan đến ngày 24/4/2009, UBND tỉnh ban hành Quyết định số 744/QĐ-UBND phê duyệt Đề án . Với sự tham gia của hệ thống chính trị, sự ủng hộ có hiệu quả của cộng đồng, đến nay Đề án đã đạt các chỉ tiêu đã đề ra.

Theo số liệu thống kê năm 2008, toàn tỉnh có 19.140 hộ nghèo, trong đó có 6.458 hộ nghèo cần được hỗ trợ về nhà ở (chiếm tỷ lệ 33,7%). Tuy nhiên trong quá trình triển khai thực hiện Đề án, do có một số hộ không còn nhu cầu hỗ trợ nhà ở như: đã được xây dựng nhà từ các nguồn vốn khác hoặc đã chuyển đi nơi khác sinh sống không còn cư trú tại địa phương. Các huyện đã tiến hành rà soát lại, vì vậy số liệu hộ nghèo cần hỗ trợ về nhà ở đã thay đổi so với ban đầu. Qua công tác kiểm tra thực tế tại các huyện, thị theo tinh thần chỉ đạo của UBND tỉnh, tính đến tháng 12/2011 tổng số hộ nghèo cần được hỗ trợ về nhà ở là 2.828 hộ.

Đến ngày 31/12/2011, các huyện, thị trên địa bàn tỉnh đã hoàn thành việc hỗ trợ nhà ở cho 2.828 hộ nghèo, đạt 100% so với số hộ thực tế cần được hỗ trợ sau khi đã rà soát, điều chỉnh. Hiện nay, Tây Ninh không còn hộ nghèo cần hỗ trợ nhà ở theo chuẩn nghèo giai đoạn 2006-2010. Tổng số vốn thực hiện việc hỗ trợ về nhà ở cho 2.828 hộ nghèo là 47,494 tỷ đồng. Trong đó nguồn vốn được hỗ trợ từ ngân sách Trung ương là 23,225 tỷ đồng, ngân sách địa phương đã chi 10,720 tỷ đồng, vốn vay Ngân hàng chính sách xã hội là 9,7 tỷ đồng, huy động cộng đồng đóng góp (13,542 tỷ đồng). Các căn nhà được xây dựng bằng vật liệu tốt: khung nhà bằng gỗ, tường xây gạch, mái lợp tôn, nền nhà lát gạch men, gạch tàu hoặc tráng xi măng. Nhìn chung các căn nhà có bao che kín đáo, chắc chắn, đầy đủ cửa đi, cửa sổ thoáng mát phù hợp với đặc điểm của địa phương. Ngoài nguồn vốn được hỗ trợ của nhà nước và cộng đồng, một số gia đình có tích luỹ đã đóng góp thêm nên nhà được xây dựng khang trang hơn, chất lượng hơn.

Sự quan tâm chỉ đạo của Tỉnh uỷ, UBND tỉnh, sự vào cuộc của Uỷ ban Mặt trận Tổ quốc các cấp và sự phối hợp chặt chẽ của các sở, ban ngành trong tỉnh; tinh thần trách nhiệm của cán bộ cơ sở; sự đồng thuận cao của cộng đồng xã hội và sự ủng hộ tích cực của các tầng lớp nhân dân, đó là những nguyên nhân cơ bản góp phần cho việc thực hiện Đề án hỗ trợ nhà ở cho hộ nghèo trên địa bàn tỉnh đạt được kết quả khả quan. Tuy nhiên trong quá trình thực hiện còn một số khó khăn, vướng mắc cần rút kinh nghiệm cho giai đoạn tiếp theo như: Việc khảo sát chọn đối tượng chưa tốt, danh sách phải sửa đổi, bổ sung nhiều lần; Sự phối hợp giữa các ngành, các cấp có lúc có nơi chưa hiệu quả, nhất là việc cập nhật thông tin, báo cáo từ tỉnh, huyện, cơ sở; Đa số hộ nghèo không có khả năng vay vốn đóng góp thêm, chỉ sử dụng vốn được cấp theo định mức, nên nhà ở chỉ đạt mức quy định đặt ra; Một số hộ nghèo không ổn định về chỗ ở nên địa phương khó quản lý, một số hộ không có đất xây nhà, chính quyền địa phương phải vận động xin đất hoặc sử dụng nguồn đất công để cấp, trong khi đó nguồn đất công rất hạn chế; Giá cả vật liệu xây dựng tăng mạnh, định mức xây dựng phải thay đổi theo từng thời điểm, gây thắc mắc cho hộ dân được hỗ trợ.

Chính sách hỗ trợ hộ nghèo về nhà ở và các chính sách khác thuộc Chương trình mục tiêu quốc gia giảm nghèo giai đoạn 2006-2010 đã góp phần đảm bảo nhà ở ổn định, an toàn và từng bước nâng cao mức sống cho các hộ nghèo, góp phần giảm nghèo bền vững. Nhưng chính sách hỗ trợ hộ nghèo về nhà ở chỉ áp dụng cho các hộ nghèo ở nông thôn, thực tế trên địa bàn tỉnh ở khu vực thành thị số hộ nghèo cần được hỗ trợ nhà ở chiếm số lượng khá đông. Theo Quyết định số 67/2010/QĐ-TTg, ngày 29/10/2010 của Thủ tường Chính phủ có mở rộng thêm đối tượng áp dụng cho các hộ nghèo đang cư trú tại các thôn, làng, buôn, bản, ấp, phum, sóc (gọi tắt là thôn, bản) trực thuộc phường, thị trấn hoặc xã trực thuộc thị xã, thành phố thuộc tỉnh, nhưng sinh sống chủ yếu bằng nghề nông, lâm, ngư nghiệp. Thực tế ở Tây Ninh trực thuộc phường, thị trấn chỉ có khu phố nên có khó khăn khi áp dụng tiêu chí này.

Kết quả khảo sát hộ nghèo năm 2011 theo chuẩn mới giai đoạn 2011-2015, trên địa bàn tỉnh có 2.923 hộ nghèo cần được hỗ trợ nhà ở, do đó từ nay đến năm 2015 toàn tỉnh tập trung thực hiện một số nhiệm vụ trọng tâm như: Rà soát nắm số liệu hộ nghèo có nhu cầu hỗ trợ về nhà ở (bao gồm xây mới và sửa chữa); Đẩy mạnh công tác tuyên truyền vận động công đồng chung tay chăm lo nhà ở cho người nghèo, góp phần thực hiện chính sách an sinh xã hội. Thiết kế mẫu nhà để người dân tham khảo, lựa chọn; Khẩn trương triển khai xây dựng nhà ở xã hội và xây dựng định mức kinh phí xây dựng nhà ở cho hộ nghèo giai đoạn mới và tỷ lệ  đối ứng nguồn vốn tỉnh, huyện, xã cho phù hợp. Và để việc hỗ trợ nhà ở cho hộ nghèo đạt kết quả cao, Tây Ninh kiến nghị Chính phủ sớm ban hành chính sách hỗ trợ hộ nghèo theo chuẩn mới giai đoạn 2011-2015 có khó khăn về nhà ở; Mở rộng đối tượng sinh sống ở khu phố thuộc phường, thị trấn; Nâng định mức hỗ trợ xây dựng nhà ở cho hộ nghèo phù hợp với giá cả thị trường; Tăng định mức vay vốn từ Ngân hàng chính sách xã hội.

Nhật Quang