Tai nạn giao thông - sự yếu kém về dân đức và dân trí

Việt Nam là nước có tai nạn giao thông (TNGT) nghiêm trọng vào bậc nhất thế giới. TNGT không ngừng gia tăng, gây thảm cảnh cho bao nhiêu gia đình, làm mất trật tự, an toàn xã hội. Nhiều năm nay, bình quân mỗi ngày xảy ra hơn 40 vụ TNGT, làm chết 34 người và bị thương 30 người. Những ngày Tết, số người thiệt mạng và bị thương vì TNGT còn cao hơn. Như vậy, trung bình mỗi năm, số người thiệt mạng về TNGT ở nước ta là gần 13.000 người - tương đương dân số một xã hay một phường, gấp hàng trăm lần số người chết mỗi năm ở Việt Nam vì đại dịch HIV/AIDS. Theo Cục CSGT, tuần đầu tiên của tháng 6.2013, cả nước xảy ra 339 vụ TNGT, làm chết 151 người, bị thương 232 người; số bị thương vong nhiều hơn so với cuối tháng 5.2013 Thật là những con số khủng khiếp, làm đau lòng người.

Hiện tượng vi phạm luật giao thông diễn ra thiên hình vạn trạng, nhưng phổ biến nhất, là phóng xe máy, xe ô tô quá tốc độ quy định, đi sai đường, vượt ẩu, lạng lách, đánh võng. Qua các vụ vi phạm bị xử lý, đa số họ là những người trình độ văn hóa thấp. Nhiều cuộc tụ tập đua xe cực kỳ náo loạn, nhiều nhất ở Hà Nội và TPHCM. Xe ôtô các loại, từ taxi chở thuê, xe khách, xe tải, xe container, đến cả các xe tự chế, vận hành bát nháo. Các tài xế, một khi đã “phê” ma túy, uống rượu bia, thì càng phóng xe bạt mạng. Hầu hết những người đi xe máy ẩu - như được lắp động cơ ở dưới... mông, hễ cứ ngồi lên xe là cắm mặt, rồ máy, rú ga lao thục mạng; như để... “trả thù đời”. Và, chỉ vì một va quệt rất nhỏ, án mạng dễ dàng xảy ra. Mạng người trên các ngả đường nhiều khi như cỏ rác.Tai nạn giao thông  nghiêm trọng ảnh hưởng rất xấu đến giá trị người Việt và sự phát triển kinh tế - xã hội đất nước.

          Để thiết lập một trật tự an toàn giao thông, ngăn chặn tối đa TNGT và tạo nên kỷ cương giao thông, phải đồng thời tiến hành nhiều giải pháp và biện pháp, nhưng theo tôi có hai việc chính: Nâng tầm văn hóa giao thông  cho mọi người và xử phạt thật nghiêm những kẻ vi phạm luật giao thông. Muốn vậy, phải huy động tổng lực xã hội. Đặc biệt, các cơ quan bảo vệ pháp luật và giới truyền thông phải là lực lượng chủ công. Văn hóa giao thông gồm những điều cốt lõi sau đây: Hiểu biết và tuân thủ Luật giao thông. Những điều khoản của Luật, cũng như các quy định bổ sung về đảm bảo ATGT không có gì là khó hiểu. Chỉ riêng bản năng của con người “không mất trí” cũng biết tự bảo vệ mình khi tham gia giao thông; Giáo dục mọi người phải có ý thức cộng đồng khi tham gia giao thông. Khi đi lại trên đường, phải hiểu rằng: Không chỉ có riêng mình, mà còn có nhiều người khác đang tham gia gaio thông; Không thể chỉ coi trọng lợi ích của riêng mình, mà ảnh hưởng đến lợi ích và sinh mạng của người khác; Mỗi người phải có lòng tự trọng khi đi lại trên đường. Bên cạnh việc giáo dục, tuyên truyền Luật giao thông, pháp luật phải kịp thời bổ sung, sửa đổi, nêu ra các chế tài xử phạt thật nghiêm, thật mạnh tay với những người vi phạm. Ở các nước tiên tiến, phát triển, nhất là các nước Âu-Mỹ, người ta xử phạt vi phạm luật giao thông rất nghiêm khắc, mức phạt rất nặng, cho nên giao thông của họ trật tự, văn minh. Trái lại, việc xử phạt vi phạm luật giao thông của ta rất kém nghiêm minh, mức phạt quá nhẹ. Ngay như việc quy định đội mũ bảo hiểm khi tham gia giao  thông bây giờ cũng bị buông lỏng: Rất nhiều người, phần đông là thanh niên, chở 3-4 người chạy tốc độ cao, để đầu trần, mà nhiều CSGT không... nhìn đến! Luật pháp phải sửa đổi, bổ sung và xử phạt thật gắt gao, nghiêm khắc những kẻ cố tình vi phạm luật giao thông và chống người thi hành công vụ. Kẻ gây TNGT nghiêm trọng, cần phải có mức án cao. Những kẻ đua xe trái phép, cần tịch thu xe vĩnh viễn (Bộ trưởng Bộ GTVT Đinh La Thăng cũng mới đề xuất chủ trương này) và thiêu hủy công khai những xe đó, ngay sau khi tòa xử án

Thiết lập kỷ cương giao thông, nâng tầm văn hóa giao thông cho mọi người Việt Nam là yêu cầu, là nhiệm vụ bức thiết của nước ta, nhằm giảm thiểu TNGT, đem lại hạnh phúc cho mọi gia đình và tạo cơ hội, khuyến khích người nước ngoài đến đầu tư, làm ăn, học tập và du lịch ở Việt Nam, cải thiện cách nhìn của họ đối với phần đông người Việt! Không thể hoàn toàn đổ lỗi về TNGT cho Bộ GTVT, mà phải quy trách nhiệm chính là do ý thức và văn hóa giao thông quá kém của người xứ ta! Đấy cũng là một trong những nhiệm vụ quan trọng để sớm đưa nước ta ra khỏi tình trạng lạc hậu, kém phát triển, gây dựng một nếp sống có văn hóa, góp phần nâng cao phẩm giá con người Việt Nam, đáp ứng với công cuộc đổi mới đất nước và hội nhập quốc tế.

                                                                                   Phương Nghi (ST)