25 xã điểm xây dựng Nông thôn mới: Chưa có xã nào đạt tiêu chí về giao thông

Nâng cấp đường giao thông nông thôn ở xã Bình Minh

Qua đợt khảo sát của Ban chỉ đạo xây dựng NTM tỉnh vào cuối năm 2012 ở 25 xã điểm cho thấy tình hình xây dựng NTM của các xã điểm đang phát triển khá tốt. Kết quả đến nay trên địa bàn tỉnh đã có: 1 xã đạt 14 tiêu chí; 1 xã đạt 12 tiêu chí ; 1 xã đạt 11 tiêu chí; 3 xã đạt 9 tiêu chí; 3 xã đạt 8 tiêu chí; 4 xã đạt 7 tiêu chí; 5 xã đạt 6 tiêu chí; 2 xã đạt 5 tiêu chí; 3 xã đạt 4 tiêu chí và 2 xã đạt 3 tiêu chí. Từ năm 2010 đến năm 2012, tất cả các xã điểm xây dựng NTM đều đạt thêm tiêu chí, trong đó xã Bến Củi đạt thêm đến 11 tiêu chí. Tuy nhiên, vẫn còn tiêu chí mà đến nay tất cả 82 xã nông thôn nói chung và 25 xã điểm nói riêng trên địa bàn tỉnh đều chưa đạt - đó là tiêu chí về giao thông.

Điều đáng ghi nhận là trong thời gian qua, hầu hết các xã trên địa bàn tỉnh đều tích cực đầu tư xây dựng hạ tầng, trong đó tập trung nhiều nhất là ở 25 xã điểm xây dựng NTM. Theo số liệu của Văn phòng Điều phối, chỉ trong năm 2012 ở 25 xã điểm đã tập trung các nguồn lực đầu tư xây dựng cơ sở hạ tầng với tổng kinh phí lên đến gần 228 tỷ đồng, trong đó chủ yếu là từ nguồn ngân sách Nhà nước. Riêng lĩnh vực giao thông nông thôn, trong năm 2012, trên địa bàn 25 xã điểm đã triển khai thực hiện 139 công trình giao thông với tổng mức đầu tư hơn 110 tỷ đồng- trong đó nguồn vốn Trung ương hỗ trợ là 8,46 tỷ đồng, nguồn ngân sách tỉnh là 52,9 tỷ đồng, nguồn ngân sách huyện là 44,6 tỷ đồng, nguồn ngân sách xã là 1,62 tỷ đồng, nguồn từ các doanh nghiệp đóng góp là 8,42 tỷ đồng và nguồn từ nhân dân đóng góp là hơn 2,8 tỷ đồng. Cụ thể từ nguồn vốn ngân sách tỉnh, các xã đã triển khai thực hiện được 75 công trình đường giao thông với tổng chiều dài là 72,2 km- trong đó có 5,34 km đường trục xã, liên xã; 57,13 km đường ấp, tổ; 7,62 km đường ngõ xóm; 2,1 km đường nội đồng. Từ nguồn ngân sách huyện, các xã cũng đã triển khai sửa chữa, nâng cấp được 29 công trình giao thông nông thôn với tổng chiều dài là 46,53 km- trong đó có 12,2 km đường trục xã, liên xã; 36,63 km đường ấp, tổ; 2,3km đường ngõ, xóm. Ngoài ra, đến nay nhân dân, doanh nghiệp, các đơn vị quân đội đã đóng góp hơn 2,3 tỷ đồng và hơn 410 ngày công để thực hiện nâng cấp 18 tuyến đường ấp, 6 tuyến đường nội đồng với tổng chiều dài 15,525m và 1 cầu nông thôn.

Như vậy, trong thời gian qua các cấp, các ngành, các địa phương đã tập trung mọi nguồn lực cùng nhân dân trong tỉnh đầu tư phát triển hạ tầng giao thông phục vụ Chương trình mục tiêu quốc gia về xây dựng NTM. Kết quả đạt được là không nhỏ. Tuy nhiên thực tế, cho đến nay, chưa có xã nào trên địa bàn tỉnh đạt được tiêu chí về giao thông- kể cả 25 xã điểm xây dựng NTM. Nguyên nhân cơ bản nhất là nguồn vốn đầu tư thực hiện tiêu chí này còn rất hạn chế so với yêu cầu thực tế.

Theo quy định của Bộ tiêu chí quốc gia, để đạt được tiêu chí về giao thông thì phải đạt được 4 chỉ tiêu. Thứ nhất là 100% km đường trục xã, liên xã được nhựa hoá hoặc bê tông hoá đạt chuẩn theo cấp kỹ thuật của Bộ Giao thông -Vận tải. Thứ hai, chỉ tiêu chung cho cả nước  là có từ 70% km đường trục thôn, xóm được cứng hoá đạt chuẩn theo cấp kỹ thuật của Bộ Giao thông -Vận tải, riêng vùng Đông Nam bộ (trong đó có Tây Ninh) phải đạt tỷ lệ là 100%. Thứ ba là 100% km đường ngõ, xóm sạch và không lầy lội vào mùa mưa. Thứ tư, chỉ tiêu chung cả nước là có từ 65% km đường trục chính nội đồng được cứng hoá, xe cơ giới đi lại thuận tiện- riêng vùng Đông Nam bộ phải đạt 100%. Theo một số chuyên gia thì chỉ tiêu để đạt được tiêu chí về giao thông so với thực trạng thì không dễ đạt được- đặc biệt là vùng Đông Nam bộ được quy định ở mức cao nhất cả nước.

Ở Tây Ninh, để đạt được các chỉ tiêu về tiêu chí giao thông thì cần phải có thời gian và vốn đầu tư lớn, bởi vì tỷ lệ đường nhựa hoá, cứng hoá hiện còn rất thấp. Cụ thể như ở xã điểm Thanh Điền, huyện Châu Thành, theo đánh giá của xã thì hiện tại: cả 14 tuyến đường trục xã, liên xã với chiều dài hơn 17km đều chưa được nhựa hoá hoặc bê tông hoá; 122 tuyến đường trục thôn, xóm được cứng hoá đạt chuẩn theo cấp kỹ thuật của Bộ Giao thông - Vận tải cũng đạt tỷ lệ là 0%; hầu hết đường ngõ, xóm vẫn còn lầy lội vào mùa mưa và 16 tuyến đường trục chính nội đồng chưa được cứng hoá km nào. Ở xã điểm Thái Bình, qua khảo sát toàn xã có đến 162 tuyến đường với chiều dài gần 65km chưa đạt chuẩn theo chỉ tiêu- trong đó có 5 tuyến đường trục xã, 26 tuyến đường trục ấp, 28 tuyến nội đồng và 103 đường ngõ, xóm. Với thực trạng như vậy, nhưng trong năm 2012 xã chỉ có vốn triển khai thực hiện được có 7 tuyến thì chưa biết đến bao giờ mới đạt tiêu chí về giao thông. Còn như ở xã điểm Trà Vong, huyện Tân Biên đánh giá, hiện nay nguồn vốn huy động để thực hiện tiêu chí về giao thông chưa được 20% nhu cầu cần thiết nên tiến độ triển khai là rất chậm. Bước sang năm 2013, nghĩa là còn đến 3 năm nữa các xã điểm cơ bản đạt mục tiêu xã NTM, nhưng xã Trà Vong còn đến 6 đường trục xã với tổng 21,5km; 21 đường trục cấp với tổng chiều dài hơn 43km; 84 đường ngõ xóm với tổng chiều dài hơn 36km và 44 tuyến giao thông nội đồng với tổng chiều dài hơn 61 km vẫn chưa được đầu tư nâng cấp....

Thực tế đến nay vẫn chưa có con số thống kê chính xác nhu cầu vốn đầu tư cho lĩnh vực giao thông để đạt được tiêu chí về giao thông là bao nhiêu. Trước đây khi mới triển khai Chương trình xây dựng NTM, Sở Giao thông - Vận tải được giao nhiệm vụ khảo sát và lập đề án đầu tư xây dựng lĩnh vực giao thông cho cả 82 xã nông thôn trên địa bàn tỉnh. Tuy nhiên về sau việc lập đề án đầu tư xây dựng lĩnh vực giao thông được giao lại cho cấp xã trên cơ sở xã nào lập và thực hiện trên địa bàn xã đó. Hiện nay các xã còn đang lập đề án nên chưa có thể thống kê chính xác nhu cầu vốn trên phạm vi cả tỉnh. Tuy nhiên, qua đánh giá của lãnh đạo các xã điểm NTM thì nguồn vốn cần đầu tư riêng lĩnh vực giao thông đã lên đến hàng chục tỷ đồng cho mỗi xã. Tính ra toàn tỉnh phải cần đến cả ngàn tỷ đồng để thực hiện đạt tiêu chí về giao thông.

Hiện nay nguồn ngân sách Nhà nước các cấp là có hạn và phải đầu tư nhiều lĩnh vực khác, do đo mức độ đầu tư lĩnh vực giao thông còn hạn chế. Để đẩy nhanh tiến độ xây dựng NTM, sớm đạt được tiêu chí về giao thông thì ngoài nguồn vốn từ ngân sách, các địa phương nhất thiết phải tăng cường vận động toàn xã hội tham gia.

Theo BTNO