Tiết kiệm lương thực, thực phẩm để bảo vệ môi trường
Ảnh minh họa
Tổ chức Lương thực và Nông nghiệp Liên Hợp Quốc (FAO) ước tính, mỗi năm có khoảng 1,3 tỷ tấn lương thực, tương đương với khoảng 30% sản lượng toàn cầu, bị thiệt hại hoặc bị lãng phí.
Trong các lĩnh vực an toàn thực phẩm trên toàn cầu, hoạt động mua sắm, nấu nướng, ăn uống và vứt bỏ thức ăn có thể là một hoạt động thiếu suy nghĩ. Do đó, không ngạc nhiên khi sự nhận thức rất hạn chế về lượng thức ăn bị mất và lãng phí trong chuỗi cung cấp thực phẩm trong quá trình sản xuất, tiêu thụ, phân phối và xử lý. Tuy nhiên, những tác động kinh tế, xã hội và môi trường từ một lượng lớn thực phẩm bị mất và lãng phí thật đáng kinh ngạc, tác động đó tiếp tục tăng và là một mối đe dọa thực sự.
Tại Việt Nam, mặc dù chưa có con số thống kê về tình trạng lãng phí lương thực, thực phẩm, nhưng đây là một thực tế không thể phủ nhận. Trong quá trình sản xuất lương thực, do Việt Nam chưa có những công nghệ sản xuất hiện đại nên sự thất thoát, lãng phí lương thực vẫn xảy ra ở các khâu thu hoạch, phân phối. Còn trong quá trình tiêu thụ thực phẩm, sự lãng phí còn xảy ra mạnh hơn, đặc biệt tại các đô thị lớn.
Việc lãng phí thực phẩm không chỉ là sự lãng phí về tài chính, ảnh hưởng an ninh lương thực mà còn tác động rất lớn tới môi trường. Và trên thực tế điều đó đang xảy ra rất phổ biến tại các thành phố lớn của Việt Nam. Không khó để nhận thấy một thói quen xấu của người dân các thành phố lớn khi tới nhà hàng, khách sạn… là không ăn hết mà để thừa lại. Một số người không xác định mình ăn bao nhiêu mà cứ gọi thật nhiều đồ ăn, không ăn hết thì bỏ. Một số người khác thì lại quan niệm, ăn xong phải để thừa thức ăn thì mới là... lịch sự.
Có thể, với khả năng tài chính của người dân đô thị, sự "để thừa" như vậy không tác động nhiều đến túi tiền của họ. Song hàng chục triệu người sống ở các đô thị đang lãng phí thức ăn hàng ngày thì lại gây ra một sự lãng phí vô cùng lớn. Lãng phí ở đây không chỉ là lãng phí thức ăn, lãng phí tiền bạc mà còn là lãng phí nguồn tài nguyên thiên nhiên đầu vào để tạo ra những thức ăn đó.
Bên cạnh đó, lãng phí thực phẩm không chỉ gây tốn kém cho các gia đình, khiến nhiều người thiếu hụt thức ăn mà nó còn làm ảnh hưởng đến môi trường. Nhiều người vẫn cho rằng, ô nhiễm môi trường vốn là hậu quả nặng nề của việc thương mại hóa, sản xuất… Song ngoài những hoạt động mang tính vĩ mô này, việc lãng phí lương thực mỗi ngày- được thải ra môi trường của chính từng người dân đang trở thành mối đe dọa mới cho môi trường sống và cho chính bản thân người dân. Lãng phí thực phẩm đồng nghĩa với việc lãng phí những chí phí cho sản xuất, nhiên liệu trong quá trình vận chuyển. Đồng thời, nhiều thực phẩm bị thối rữa, phát thải khí mêtan, ảnh hưởng đến môi trường...
Người tiêu dùng có thể tham gia nỗ lực giảm tình trạng lãng phí thực phẩm trên toàn cầu bằng cách lên kế hoạch cho các bữa ăn, liệt kê danh sách những thứ cần mua trước khi mua sắm, tránh mua theo cảm hứng để ngăn chặn tình trạng mua thực phẩm nhiều hơn mức cần thiết, hướng đến một phong cách tiêu dùng thân thiện với môi trường, bền vững cho tương lai.
Bên cạnh đó, tiêu dùng bền vững sẽ là một lựa chọn phù hợp trong thời buổi hiện nay. Điều đáng nói là hành động này đôi khi chỉ bắt đầu bằng việc thay đổi những thói quen rất nhỏ như người tiêu dùng nên chọn các loại thực phẩm ít ảnh hưởng đến môi trường hơn, sử dụng các loại rau quả chất lượng được sản xuất tại địa phương để tiết kiệm chi phí vận chuyển, bảo quản thực phẩm đúng cách, cân đối nguồn thực phẩm sử dụng đúng và đủ, tránh sử dụng dư thừa quá mức…
Trong thời gian tới, để giúp cộng đồng sử dụng thực phẩm hiệu quả hơn, các cơ quan chức năng cần đẩy mạnh công tác tuyên truyền, vận động nâng cao nhận thức cho cộng đồng, các đơn vị kinh doanh về ý thức tiết kiệm, tránh lãng phí trong sản xuất cũng như tiêu dùng.
MN
