Bảo đảm hệ thống pháp luật Việt Nam thống nhất, đồng bộ, khả thi, công khai, minh bạch, ổn định, có hiệu lực, hiệu quả cao

​

Các đồng chí lãnh đạo trung ương tham dự hội nghị tại điểm cầu trung tâm. (ảnh moj.gov.vn)

Đồng chí Nguyễn Xuân Phúc - Ủy viên Bộ Chính trị, Thủ tướng Chính phủ đến dự và phát triển chỉ đạo hội nghị.

Bộ trưởng Bộ Tư pháp Lê Thành Long và các Thứ trưởng chủ trì hội nghị.

Quang cảnh hội nghị tại điểm cầu tỉnh Tây Ninh

Tại điểm cầu tỉnh Tây Ninh, tham dự có đồng chí Dương Văn Thắng - Phó Chủ tịch UBND tỉnh, lãnh đạo Sở Tư pháp và các cơ quan, ban, ngành có liên quan.

Hội nghị đã đánh giá kết quả thực hiện các nhóm nhiệm vụ trọng tâm trong các lĩnh vực công tác tư pháp năm 2020, nhiệm kỳ 2016-2020. Qua đó, cho thấy, năm 2020, toàn ngành Tư pháp đã nỗ lực vượt khó, hoàn thành các nhiệm vụ chính trị được giao, góp phần quan trọng vào các thành tựu chung về kinh tế - xã hội, quốc phòng - an ninh và đối ngoại của đất nước.

Năm 2020, Bộ Tư pháp được Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ giao thực hiện 139 nhiệm vụ, đã hoàn thành 108 nhiệm vụ, đang tiếp tục thực hiện 31 nhiệm vụ, không có nhiệm vụ quá hạn. Bộ Tư pháp và Tổ chức pháp chế các Bộ, ngành đã tham mưu cho các cơ quan có thẩm quyền trình Quốc hội thông qua 17 luật và cho ý kiến đối với nhiều dự án luật khác, đưa tổng số văn bản đã trình Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội thông qua trong nhiệm kỳ này là 112 văn bản, giảm 8 văn bản so với giai đoạn 2011 - 2015. Riêng Bộ Tư pháp đã giúp Chính phủ trình Quốc hội thông qua 8 luật trong giai đoạn này. Trong năm 2020, các Bộ, ngành trình Chính phủ, Thủ tướng chính phủ ban hành hoặc ban hành theo thẩm quyền 968 văn bản quy phạm pháp luật trong số 5.330 văn bản của cả nhiệm kỳ. Nhìn chung, chất lượng các dự án luật, pháp lệnh, nghị quyết cơ bản được bảo đảm, được thông qua với tỷ lệ cao (hầu hết các luật đều được thông qua với tỷ lệ trên 90%).

Số lượng văn bản quy phạm pháp luật ở cấp trung ương, cấp tỉnh trong nhiệm kỳ này tăng nhiều so với nhiệm kỳ 2011-2015, trong khi số lượng văn bản quy phạm pháp luật được ban hành ở cấp huyện và cấp xã giảm rất mạnh, phù hợp với mục tiêu của Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật năm 2015 và phù hợp với chủ trương các cấp chính quyền ở cơ sở tập trung vào việc triển khai tổ chức thi hành pháp luật.

Cả nước đã có 88,18% đơn vị cấp xã đạt chuẩn tiếp cận pháp luật. Một số địa phương có 100% đơn vị cấp xã đạt chuẩn tiếp cận pháp luật như tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu, thành phố Đà Nẵng, tỉnh Hà Nam. Các địa phương tiếp tục đẩy mạnh thực hiện thực hiện Đề án "Nâng cao năng lực cho đội ngũ hòa giải viên ở cơ sở giai đoạn 2019- 2022". Trong năm, cả nước tiếp nhận 131.003 vụ việc hòa giải (tăng 8,3% so với năm 2019), trung bình tỷ lệ hòa giải thành đạt 80,73%, nổi bật có một số địa phương có tỷ lệ hoà giải thành rất cao, như tỉnh An Giang, Vĩnh Long, Hậu Giang, Bến Tre, Đà Nẵng).

Trong 5 năm qua, hệ thống Thi hành án dân sự trong toàn quốc đã tập trung giải quyết các vụ việc thi hành án trọng điểm và các vụ việc liên quan đến thu hồi tiền, tài sản cho ngân sách nhà nước trong các vụ án kinh tế, tham nhũng, khoản nợ của các tổ chức tín dụng (như: vụ Vinalines, vụ Nguyễn Đức Kiên, vụ Huỳnh Thị Huyền Như, vụ Phạm Công Danh...). Nhiều biện pháp giải quyết việc thi hành án tồn đọng đã được Bộ Tư pháp và các địa phương áp dụng, thực hiện.

Năm 2020, các cơ quan có trách nhiệm bồi thường trên cả nước đã thụ lý mới để giải quyết bồi thường 55 vụ việc trong tổng số 296 vụ việc cả giai đoạn từ 2016-2020. Tính từ đầu nhiệm kỳ đến nay, đã giải quyết xong 205 vụ việc (đạt tỷ lệ 69,2%). Tổng số tiền Nhà nước phải bồi thường năm 2020 là hơn 42 tỷ đồng và trong nhiệm kỳ là hơn 175 tỷ đồng.

Phát biểu chỉ đạo tại hội nghị, Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc ghi nhận những nỗ lực của ngành trong thực hiện công tác xây dựng, hoàn thiện pháp luật và thi hành pháp luật của Chính phủ trong những năm qua.

Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc phát biểu tại hội nghị (ảnh moj.gov.vn)

Sau khi phân tích, chỉ rõ những hạn chế, Thủ tướng khẳng định, vai trò, trách nhiệm của Bộ, ngành Tư pháp trong giai đoạn tới ngày càng quan trọng, đòi hỏi Bộ, ngành Tư pháp cần tiếp tục phát huy vai trò "nhạc trưởng" trong việc tham mưu xây dựng và thi hành pháp luật.

Trong đó, cần tập trung triển khai các nhiệm vụ, giải pháp nêu trong Chỉ thị 43 của Thủ tướng Chính phủ về xây dựng, hoàn thiện hệ thống pháp luật và nâng cao chất lượng thi hành pháp luật, bảo đảm hệ thống pháp luật Việt Nam thống nhất, đồng bộ, khả thi, công khai, minh bạch, ổn định, có hiệu lực, hiệu quả cao, có sức cạnh tranh quốc tế, lấy quyền và lợi ích hợp pháp của người dân là trung tâm, thúc đẩy đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số quốc gia.

Bộ Tư pháp và các sở tư pháp cần rà soát các văn bản quy phạm pháp luật, tập trung khắc phục cho được những mâu thuẫn, chồng chéo, không đồng bộ trong hệ thống pháp luật. Không để xảy ra tham nhũng chính sách, lợi ích nhóm trong xây dựng chính sách pháp luật.

Đổi mới và cải cách mạnh mẽ hơn nữa, nâng cao chất lượng các dịch vụ công trong lĩnh vực hành chính tư pháp, trong đó tập trung vào các lĩnh vực như hộ tịch, quốc tịch, chứng thực, lý lịch tư pháp, bồi thường nhà nước, nuôi con nuôi, hình thành được mạng lưới dịch vụ pháp lý rộng khắp, thuận tiện, tin cậy cho người dân, doanh nghiệp.

Thủ tướng yêu cầu ngành Tư pháp tiếp tục nghiên cứu, đề xuất hoàn thiện thể chế và tổ chức thi hành hiệu quả các quy định của pháp luật về thi hành án dân sự, thi hành án hành chính; tiếp tục tập trung nguồn lực, trí tuệ giúp Chính phủ, UBND các cấp xử lý tốt các vấn đề pháp lý trong quá trình phát triển kinh tế-xã hội, hội nhập quốc tế, trong đó có việc giải quyết các tranh chấp đầu tư quốc tế; tiếp tục kiện toàn tổ chức bộ máy của Bộ Tư pháp, các tổ chức pháp chế và các cơ quan tư pháp theo hướng tinh gọn, hiệu lực, hiệu quả; nâng cao chất lượng, mở rộng quy mô đào tạo để bổ sung nguồn nhân lực pháp luật, tư pháp có năng lực, trình độ cao, đáp ứng yêu cầu của xã hội; thực hiện đề án số hóa hoạt động của Bộ, ngành Tư pháp, đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin, cải cách hành chính, đồng thời tăng cường thanh tra, kiểm tra các lĩnh vực quản lý nhà nước của Bộ, nhất là trong lĩnh vực liên quan trực tiếp đến người dân, doanh nghiệp.

Hoàng Giang