Chương trình mục tiêu quốc gia phòng, chống ma túy (2012 – 2015)
Chương trình nhằm nâng cao nhận thức của các cấp, các ngành, các tầng lớp nhân dân về tác hại và hậu quả của tệ nạn ma túy , quy định trách nhiệm của chính quyền xã , phường, thị trấn, cá nhân, gia đình, cơ quan, tổ chức trong tham gia phòng, chống ma túy; Đẩy mạnh xã hội hóa công tác phòng, chống ma túy để huy động các nguồn lực cho công tác này ; Kiềm chế sự gia tăng phức tạp về tội phạm ma túy, giảm số người nghiện ma túy, ngăn chặn có hiệu quả ma túy xâm nhập qua biên giới và thu hẹp địa bàn có tệ nạn ma túy ; Nâng cao hiệu quả hoạt động điều tra, truy tố, xét xử đối với tội phạm về ma túy ; Nâng cao hiệu quả công tác cai nghiện và quản lý sau cai nghiện ma túy, giảm tác hại của ma túy đến sức khỏe, gia đình , xã hội và an ninh trật tự.
Phấn đấu đến năm 2015 hàng năm giảm trên 5% người nghiện ma túy hiện có; Giảm 10% xã, phường, thị trấn có tệ nạn ma túy để nâng tổng xã, phường, thị trấn không tệ nạn ma túy của toàn quốc lên 50%; Nâng cao hiệu quả ngăn chặn nguồn ma túy từ nước ngoài vào Việt Nam, đưa tỷ lệ số vụ phạm tội ma túy được phát hiện, bắt giữ tại các tỉnh biên giới đạt trên 30% so với toàn quốc; Hằng năm số vụ phạm tội về ma túy được phát hiện, bắt giữ của cả nước tăng trên 10% so với năm trước; Kiểm soát chặt chẽ các hoạt động hợp pháp liên quan đến ma túy, không để sản xuất ma túy tổng hợp ở trong nước; Triệt xóa các tụ điểm phức tạp về mua bán, tổ chức sử dụng ma túy, kiên quyết không để tình trạng tội phạm ma túy hoạt động công khai trắng trợn gây bức xúc trong quần chúng nhân dân, phấn đấu đến năm 2015 không còn “điểm nóng” về tội phạm và người nghiện ma túy trên toàn quốc; Cơ bản không để tái trồng cây thuốc phiện và cây cần sa, phát hiện, triệt phá 100% diện tích cây thuốc phiện và cây cần sa trồng trái phép; 100% người nghiện có hồ sơ quản lý được cai nghiện ma túy dưới mọi hình thức, 100% người đã cai nghiện có nguy cơ tái nghiện cao đều được quản lý sau cai; nghiên cứu đưa vào sử dụng 4 loại thuốc hỗ trợ cắt cơn và phương pháp điều trị mới trong hoạt động cai nghiện, phục hồi.
Các giải pháp chủ yếu thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia phòng, chống ma túy giai đoạn 2012-2015 cũng được xác định gồm:
Giải pháp 1: Xã hội hóa công tác phòng, chống ma túy. Tiếp tục thực hiện có hiệu quả Chỉ thị 21-CT/TW ngày 26 tháng 3 năm 2008 của Bộ Chính trị về tăng cường vai trò lãnh đạo, chỉ đạo công tác phòng, chống và kiểm soát ma túy của các cấp ủy Đảng và chính quyền, đặc biệt là cấp cơ sở; Xử lý trách nhiệm đối với cán bộ, lãnh đạo cấp ủy, thủ trưởng cơ quan, đơn vị, xã, phường, thị trấn để tồn tại phức tạp và gia tăng tệ nạn ma túy trên địa bàn quản lý; Xác định phòng, chống ma túy là nhiệm vụ trọng tâm trong chiến lược phát triển kinh tế - xã hội của từng ngành và từng địa phương. Tập trung sự chỉ đạo, huy động nguồn lực, vận động nhân dân tích cực tham gia công tác phòng, chống ma túy; Đa dạng hóa các hình thức cai nghiện - phục hồi, dạy nghề và giải quyết việc làm cho người sau cai nghiện ma túy, chú trọng hình thức cai nghiện tại gia đình, cộng đồng và cai nghiện tư nhân để huy động mọi nguồn lực tham gia công tác cai nghiện, phục hồi và giải quyết việc làm cho người sau cai nghiện ma túy; Khuyến khích các doanh nghiệp, tổ chức kinh tế - xã hội trong và ngoài nước tài trợ cho các hoạt động phòng, chống tệ nạn ma túy.
Giải pháp 2: Nâng cao năng lực về phòng, chống ma túy. Tăng cường năng lực cho đội ngũ cán bộ làm nhiệm vụ quản lý nhà nước về công tác phòng, chống ma túy, lực lượng chuyên trách làm công tác đấu tranh phòng, chống tội phạm về ma túy của Công an, Hải quan, Bộ đội Biên phòng và Cảnh sát biển. Hoàn thiện hệ thống cơ quan chuyên trách giúp Ủy ban nhân dân các cấp chỉ đạo công tác phòng, chống ma túy; Tăng cường biên chế cho lực lượng chuyên trách phòng, chống ma túy thuộc ngành Công an và các Bộ, ngành trong kiểm soát các hoạt động hợp pháp liên quan đến ma túy, lực lượng cán bộ tham gia công tác cai nghiện ma túy và cơ quan thường trực tham mưu phòng, chống ma túy các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương.
Giải pháp 3: Tổ chức, kiện toàn Ủy ban Quốc gia phòng, chống AIDS - phòng, chống tệ nạn ma túy, mại dâm và Ban Chỉ đạo các cấp phù hợp với giai đoạn 2012 - 2015 theo hướng phát huy vai trò điều hành, chỉ đạo và quản lý các hoạt động phòng, chống ma túy một cách thống nhất, đồng bộ và hiệu quả từ Trung ương đến địa phương; Giao trách nhiệm cụ thể về phòng, chống ma túy cho các cấp, các ngành và đoàn thể từ Trung ương đến địa phương. Nâng cao trách nhiệm của Ủy ban nhân dân các cấp đặc biệt là cấp xã, phường, thị trấn về chỉ đạo thực hiện công tác phòng, chống ma túy ở địa phương; Bố trí đủ lực lượng chuyên trách phòng, chống ma túy ở cấp tỉnh, cấp huyện và các xã, phường, thị trấn trọng điểm về ma túy. Chuẩn hóa về tổ chức bộ máy, cán bộ ở các Trung tâm Chữa bệnh - Giáo dục - Lao động xã hội và Trung tâm quản lý sau cai.
Giải pháp 4: Tăng cường hợp tác với các tổ chức quốc tế, các nước trong khu vực, trên thế giới, đặc biệt là các nước có chung biên giới với Việt Nam để chủ động phòng ngừa, phát hiện, ngăn chặn có hiệu quả việc vận chuyển trái phép ma túy từ nước ngoài vào Việt Nam và ngược lại; Đẩy mạnh việc thực hiện các Công ước quốc tế về kiểm soát ma túy, các Hiệp định và thỏa thuận song phương, đa phương về hợp tác phòng, chống ma túy mà Việt Nam đã ký kết hoặc tham gia. Tiếp tục ký kết các hiệp định về hợp tác về phòng, chống ma túy với một số nước trên thế giới.
Chương trình được triển khai thực hiện từ năm 2012 đến hết năm 2015 trong phạm vi toàn quốc, trong đó ưu tiên cho các địa bàn trọng điểm về tội phạm buôn bán, sử dụng ma túy, các tuyến biên giới và vùng sâu, vùng xa, gồm 06 Dự án, cụ thể:
Dự án 1: Trang bị phương tiện chiến đấu và giám định ma túy của lực lượng Công an nhân dân nhằm nâng cao năng lực cho lực lượng Cảnh sát điều tra tội phạm về ma túy thông qua việc trang bị các phương tiện kỹ thuật phù hợp và hiện đại, nâng cao tỷ lệ phát hiện, bắt giữ tội phạm ma túy ở các tỉnh biên giới lên 30%. Nâng cao năng lực giám định phát hiện các chất ma túy, tập trung là ma túy tổng hợp và chất ma túy mới tại 3 phòng thí nghiệm giám định của Viện Khoa học hình sự (tại thành phố Hà Nội, thành phố Hồ Chí Minh, thành phố Đà Nẵng) và 10 phòng Kỹ thuật hình sự thuộc các tỉnh, thành phố trọng điểm phức tạp về ma túy; Tập huấn cho đội ngũ giám định viên về nghiệp vụ và các quy trình giám định, đảm bảo đủ cơ số mẫu chuẩn phục vụ nhu cầu giám định toàn quốc.
Dự án 2: Trang bị phương tiện, nâng cao năng lực phòng, chống tội phạm về ma túy của lực lượng chuyên trách phòng, chống ma túy thuộc Bộ đội Biên phòng và Cảnh sát biển - Bộ Quốc phòng nhằm nâng cao tỷ lệ ngăn chặn, phát hiện bắt giữ tội phạm ma túy ở khu vực biên giới. Đến năm 2015, lực lượng chuyên trách phòng, chống tội phạm ma túy của Cảnh sát biển có các trang thiết bị phương tiện nghiệp vụ cơ bản phù hợp để nâng cao hiệu quả phát hiện, ngăn chặn hoạt động của tội phạm ma túy trên biển.
Dự án 3: Tăng cường năng lực đấu tranh phòng, chống tội phạm ma túy của lực lượng Hải quan với mục tiêu tập trung phát hiện, ngăn chặn nguồn ma túy từ nước ngoài vào Việt Nam và từ Việt Nam đi nước ngoài qua các cửa khẩu. Kiểm soát chặt chẽ việc xuất nhập khẩu và vận chuyển quá cảnh lãnh thổ Việt Nam các tiền chất, chất gây nghiện, chất hướng thần.
Dự án 4: Xây dựng xã, phường, thị trấn không có tệ nạn ma túy. Mục tiêu chủ yếu là kiềm chế gia tăng của tội phạm ma túy và người nghiện ma túy, duy trì số xã, phường, thị trấn không tệ nạn ma túy hiện có, nâng dần số xã, phường, thị trấn không có tệ nạn ma túy, giảm số xã, phường, thị trấn trọng điểm phức tạp về ma túy. Phấn đấu đến năm 2015, nâng tỷ lệ số xã, phường, thị trấn không tệ nạn ma túy trong toàn quốc lên 50%. Các nội dung chủ yếu của Dự án gồm: Bồi dưỡng nâng cao năng lực chuyên môn cho cán bộ tham gia công tác phòng, chống ma túy ở xã, phường, thị trấn; Tổ chức các hoạt động tuyên truyền, giáo dục về phòng, chống ma túy; vận động nhân dân không trồng cây có chứa chất ma túy; tổ chức kiểm tra, phát hiện và phá nhổ diện tích trồng cây có chứa chất ma túy; Tổ chức cho các xã, phường, thị trấn đăng ký và thực hiện cam kết xây dựng xã, phường, thị trấn không có tệ nạn ma túy; Tổ chức đăng ký và quản lý người nghiện ma túy; tiến hành cai nghiện ma túy tại gia đình và cộng đồng; lập hồ sơ đề nghị xét duyệt những người có đủ tiêu chuẩn đi cai nghiện tập trung; quản lý, giúp đỡ, tạo điều kiện cho người sau cai nghiện hòa nhập cộng đồng; tiến hành các biện pháp phòng, chống tái nghiện; Tổ chức các hoạt động phòng ngừa và đấu tranh chống tội phạm về ma túy ở xã, phường, thị trấn.
Dự án 5: Nâng cao hiệu quả công tác cai nghiện ma túy, quản lý sau cai nghiện và nghiên cứu, triển khai ứng dụng các thuốc, phương pháp y học trong điều trị và phục hồi chức năng cho người nghiện ma túy. Mục tiêu nhằm nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác cai nghiện và quản lý sau cai tại Trung tâm, tại gia đình và cộng đồng; Nghiên cứu, triển khai, nhân rộng các mô hình cai nghiện ma túy và quản lý sau cai nghiện ma túy có hiệu quả; Nghiên cứu, thẩm định và đưa vào sử dụng 4 loại thuốc hỗ trợ cắt cơn và phương pháp điều trị mới trong cai nghiện, phục hồi. Nội dung chủ yếu của dự án là đào tạo, tập huấn nâng cao năng lực cho cán bộ lãnh đạo, cán bộ chuyên trách phòng, chống tệ nạn xã hội và cán bộ chuyên môn nghiệp vụ tại các Trung tâm và tại cộng đồng; Rà soát, quy hoạch lại các trung tâm Chữa bệnh - Giáo dục - Lao động Xã hội; hỗ trợ một phần kinh phí từ ngân sách Trung ương cho các địa phương trọng điểm và có khó khăn trong cân đối ngân sách cho đầu tư nâng cấp, cải tạo các Trung tâm Chữa bệnh - Giáo dục - Lao động xã hội và Trung tâm quản lý sau cai; Nghiên cứu, thí điểm và tiến hành điều trị nghiện ma túy tổng hợp tại các Trung tâm Chữa bệnh - Giáo dục - Lao động xã hội, tại gia đình và cộng đồng; Hỗ trợ nâng cấp, cải tạo, xây dựng mới các cơ sở cắt cơn tại cộng đồng hoặc theo cụm xã, phường, thị trấn; hỗ trợ công tác dạy nghề cho người sau cai nghiện tại cơ sở quản lý sau cai và tại nơi cư trú. Tổ chức thí điểm và nhân rộng mô hình cai nghiện ở cộng đồng, ở xã, cụm xã, quản lý sau cai tại xã, cụm xã, mô hình “Quân dân y cai nghiện ma túy và giải quyết các vấn đề xã hội sau cai cho người nghiện thuộc các xã khu vực biên giới” và mô hình Trung tâm “mở” dựa trên điều kiện sẵn có về cơ sở vật chất, cán bộ của Trung tâm Chữa bệnh - Giáo dục - Lao động xã hội; Hỗ trợ các cơ sở cai nghiện tư nhân; Kiểm tra, giám sát bảo đảm yêu cầu chất lượng cai nghiện và chấp hành pháp luật nhằm xã hội hóa công tác cai nghiện. “Nghiên cứu, triển khai ứng dụng các bài thuốc, phương pháp y học trong điều trị và phục hồi chức năng cho người nghiện ma túy”. Tìm kiếm, phát hiện và nghiên cứu và đưa vào ứng dụng các loại thuốc, phương pháp y học mới. Đánh giá, theo dõi các tác dụng và hiệu quả của các thuốc và phương pháp y học khác đã được cho phép áp dụng; tiêu chuẩn hóa chất lượng thuốc điều trị và phục hồi chức năng cho người nghiện ma túy. Nghiên cứu xây dựng quy trình cai nghiện có hiệu quả đối với từng loại ma túy.
Dự án 6: Thông tin, tuyên truyền phòng, chống ma túy và giám sát thực hiện Chương trình nhằm nâng cao nhận thức và trách nhiệm của các ngành, các cấp, các tầng lớp nhân dân về công tác đấu tranh phòng, chống ma túy và tác hại của tệ nạn ma túy để tự phòng ngừa và tham gia phòng, chống, góp phần trực tiếp làm giảm tệ nạn ma túy trong đời sống xã hội. Tiếp tục kiềm chế, làm giảm số người nghiện ma túy là học sinh, sinh viên và cán bộ, giáo viên. Tăng cường hoạt động tuyên truyền phòng chống ma túy tại các tỉnh trọng điểm về ma túy. Bảo đảm tất cả các xã trọng điểm về ma túy được tuyên truyền phòng, chống ma túy bằng các hình thức phù hợp. Thiết lập hệ thống theo dõi, giám sát đánh giá Chương trình và từng Dự án trong thời gian triển khai thực hiện; xây dựng Bộ chỉ số theo dõi, giám sát, đánh giá kết quả, chất lượng, hiệu quả và tác động của Chương trình, Dự án. Nội dung chủ yếu của Dự án 6 gồm 4 Tiểu Dự án:
Tiểu Dự án 1: “Tăng cường hoạt động truyền thông về phòng, chống ma túy”: Đổi mới và nâng cao chất lượng công tác truyền thông phòng, chống ma túy, xây dựng các hình thức, nội dung, biện pháp truyền thông phù hợp với từng địa bàn và đối tượng tuyên truyền; Nâng cao năng lực cho lực lượng phóng viên báo chí, mạng lưới tuyên truyền viên về quản lý, tổ chức, thực hiện các hoạt động truyền thông phòng, chống và giảm thiểu các tác hại ma túy trong xã hội; Biên soạn các tài liệu, bản tin, chuyên trang, chuyên mục, phim tài liệu, sản xuất các chương trình ca nhạc tuyên truyền về phòng, chống ma túy, phóng sự về các mô hình, điển hình trong công tác phòng, chống ma túy và cai nghiện ma túy; Xây dựng và nhân rộng mô hình tư vấn cho thanh niên, mô hình truyền thông của Đoàn các trường đại học, các Tỉnh đoàn về phòng, chống ma túy; Tổ chức thực hiện việc tuyên truyền, giáo dục phòng, chống ma túy trên tất cả các phương tiện thông tin đại chúng, qua các thiết chế văn hóa, các buổi truyền thông trực tiếp và các loại hình khác. Biên tập tài liệu tuyên truyền bằng tiếng dân tộc.
Tiểu Dự án 2: “Đẩy mạnh hoạt động thông tin, tuyên truyền về phòng, chống ma túy tại các địa phương trọng điểm về ma túy”: Tổ chức sáng tác những tác phẩm tuyên truyền; sản xuất các chương trình tuyên truyền về phòng, chống ma túy để cung cấp cho Đội chiếu bóng lưu động, Đội Thông tin lưu động, Thư viện công cộng; biên tập và phát hành tài liệu tuyên truyền phòng, chống ma túy cho các xã trọng điểm về tệ nạn ma túy; Tổ chức biểu diễn thông tin, các buổi chiếu bóng lưu động chuyên đề phòng, chống ma túy; Tổ chức các hoạt động tuyên truyền trong các đợt Cao điểm phòng, chống ma túy.
Tiểu Dự án 3: “Tăng cường năng lực phòng, chống ma túy trong trường học tại các khu vực phức tạp về tệ nạn ma túy”: Tổ chức điều tra, đánh giá thực trạng tình hình, nguy cơ của tệ nạn ma túy xâm nhập vào trường học; Tổ chức và cung cấp trang thiết bị, tài liệu tuyên truyền và duy trì hoạt động hiệu quả của các Câu lạc bộ “Tuổi trẻ phòng, chống ma túy”; Biên tập, cung cấp tài liệu phục vụ việc giảng dạy và tổ chức hoạt động ngoại khóa về phòng, chống ma túy cho các Sở Giáo dục và Đào tạo, các trường đại học, cao đẳng và trung cấp chuyên nghiệp trên địa bàn Dự án; Tập huấn, bồi dưỡng chuyên môn, nghiệp vụ phòng chống ma túy cho cán bộ làm công tác học sinh, sinh viên, cán bộ Đoàn, Hội và giáo viên cốt cán.
Tiểu Dự án 4: “Giám sát, đánh giá thực hiện Chương trình”: Thiết lập hệ thống theo dõi, giám sát định kỳ việc thực hiện các mục tiêu, nhiệm vụ của các Dự án của Chương trình được giao cho các cơ quan và các địa phương liên quan; Xây dựng Bộ chỉ số nhằm cung cấp thông tin định tính và định lượng đánh giá việc thực hiện mục tiêu, chỉ tiêu và tác động của Chương trình và từng Dự án.
Chính phủ cũng giao Bộ Công an là cơ quan quản lý Chương trình, có trách nhiệm chủ trì, phối hợp với các Bộ, ngành liên quan, Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương tổ chức triển khai thực hiện Chương trình theo quy định. Các địa phương có trách nhiệm tổ chức triển khai thực hiện Chương trình trên địa bàn, chủ động huy động thêm các nguồn lực để thực hiện các nhiệm vụ, mục tiêu của Chương trình.
Quyết định số 1203/QĐ-TTg ngày 31/8/2012 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Chương trình Mục tiêu quốc gia phòng, chống ma túy giai đoạn 2012-2015 có hiệu lực kể từ ngày ký ban hành.
Theo lamdong.gov.vn
