Phát triển thị trường khoa học và công nghệ đồng bộ, hiệu quả, hiện đại và hội nhập

Cùng chủ trì hội nghị có Phó Thủ tướng Chính phủ Vũ Đức Đam, Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ Huỳnh Thành Đạt.

Quang cảnh hội nghị tại điểm cầu tỉnh Tây Ninh

Tham dự tại điểm cầu tỉnh Tây Ninh có đồng chí Nguyễn Thanh Ngọc - Chủ tịch UBND tỉnh, lãnh đạo các sở, ban, ngành, đơn vị liên quan, các doanh nghiệp tiêu biểu về ứng dụng khoa học và công nghệ trên địa bàn.

Quang cảnh hội nghị tại điểm cầu Hà Nội

Phát biểu tại hội nghị, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính nhấn mạnh đến vai trò của thị trường trong phát triển kinh tế, cùng với sự điều tiết của nhà nước (bằng các công cụ) trong việc can thiệp vào thị trường nhằm giữ vững ổn định kinh tế vĩ mô, kiểm soát lạm phát, đảm bảo các cân đối lớn.

"Thị trường khoa học công nghệ nước ta là một trong những yếu tố quan trọng trong thể chế kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa" - Thủ tướng nhấn mạnh. Từ sự quan tâm của Đảng và Nhà nước, thị trường khoa học và công nghệ bước đầu đã hình thành, phát triển và đạt được những kết quả nhất định, có hiệu quả. Tuy nhiên, so với nhu cầu phát triển kinh tế - xã hội và so với các thị trường khác, thị trường khoa học công nghệ phát triển chậm hơn, còn nhiều vướng mắc, chưa gắn kết chặt chẽ giữa đào tạo, nghiên cứu, ứng dụng với nhu cầu sản xuất kinh doanh, kết nối cung cầu chưa tốt.

Chiến lược phát triển kinh tế - xã hội 10 năm (2021-2030) xác định phát triển mạnh thị trường khoa học công nghệ gắn với xây dựng cơ sở dữ liệu quốc gia về khoa học, công nghệ, kết nối có hiệu quả các sàn giao dịch công nghệ quốc gia, các trung tâm ứng dụng chuyển giao tiến bộ khoa học và công nghệ ở các địa phương.

Do vậy, theo Thủ tướng, phát triển mạnh thị trường khoa học và công nghệ là một trong những nhiệm vụ giải pháp chủ yếu thúc đẩy phát triển khoa học và công nghệ đổi mới sáng tạo để đạt bức phá về năng suất, chất lượng, hiệu quả, tăng sức cạnh tranh trong bối cảnh cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ 4 đang phát triển mạnh mẽ.

Theo Bộ Khoa học và Công nghệ, nhu cầu và năng lực tiếp cận, hấp thụ và làm chủ công nghệ mới, công nghệ tiên tiến của các doanh nghiệp ngày càng được cải thiện và tăng cao. Giá trị giao dịch hàng hóa khoa học và công nghệ giai đoạn 2011-2020 tăng bình quân hàng năm, đạt 20,9%, một số lĩnh vực tăng mạnh như chế biến thực phẩm tăng 24,2%, tài chính ngân hàng tăng 24,9%, chế biến gỗ tăng 27,4%, đặc biệt, lĩnh vực điện tử máy tính tăng 30,5%. Tốc độ đổi mới công nghệ, thiết bị trung bình giai đoạn 2016-2020 đạt 12,47% (tăng 16,82% so với giai đoạn 2011-2015).

Hiện tại, có hơn 800 tổ chức trung gian thị trường khoa học và công nghệ đã hình thành và đi vào hoạt động. Số lượng sàn giao dịch công nghệ cũng đã có sự phát triển mạnh mẽ. Các địa phương đều quan tâm công tác phát triển thị trường này thông qua kiện toàn bộ máy quản lý về doanh nghiệp và thị trường khoa học và công nghệ, thúc đẩy hoạt động chuyển giao, ứng dụng tiến bộ khoa học và công nghệ, hoạt động xúc tiến thị trường khoa học và công nghệ.

Khó khăn, vướng mắc trong quá trình phát triển thị trường khoa học và công nghệ được chỉ ra là các vướng mắc về quyền tài sản và xử lý tài sản hình thành từ nhiệm vụ khoa học và công nghệ; về định giá kết quả nghiên cứu, tài sản trí tuệ. Thị trường khoa học và công nghệ còn thiếu vắng các tổ chức trung gian có uy tín, kinh nghiệm. Việc giao dịch mua bán công nghệ hiện nay chủ yếu được diễn ra dưới hình thức hợp đồng mua sắm máy móc, thiết bị, vật tư, trong đó yếu tố chuyển giao công nghệ còn rất hạn chế hoặc không có.

Thủ tướng Chính phủ kết luận hội nghị

Kết luận hội nghị, Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo 6 nhiệm vụ trọng tâm để phát triển thị trường khoa học và công nghệ trong thời gian tới, trên cơ sở lấy khoa học là nền tảng, nhà khoa học là động lực, doanh nghiệp là trung tâm. Trong đó, các bộ, ngành, địa phương thúc đẩy phát triển nguồn cung và cầu, nâng cao năng lực hấp thu, làm chủ và đổi mới công nghệ của doanh nghiệp, đẩy mạnh hợp tác giữa doanh nghiệp và viện nghiên cứu, các trường đại học; đẩy mạnh kết nối cung cầu, người mua và người bán, sản xuất và tiêu dùng.

Bên cạnh đó, xây dựng chính sách khuyến khích đổi mới sáng tạo, xây dụng, chia sẻ dữ liệu lớn để phát triển trí tuệ nhân tạo; đẩy mạnh phát triển hệ sinh thái khoa học công nghệ, thị trường khoa học công nghệ đồng bộ và toàn diện hơn nữa.

XV