Trả lời:
Sông Vàm Cỏ Đông qua địa phận tỉnh Tây Ninh có chiều dài khoảng 105 km bắt nguồn từ Campuchia đến ranh giới tỉnh Long An. Tình trạng lục bình phát triển mạnh vào mùa khô gây cản trở giao thông đường thủy, đặc biệt là các phương tiện có công suất nhỏ, ảnh hưởng đến việc đi lại của bà con. Sở Giao thông vận tải được UBND tỉnh giao nhiệm vụ xử lý lục bình từ năm 2008 đến nay, trước đó nhiệm vụ này do ngành khác thực hiện. Để giải quyết vấn nạn lục bình, UBND tỉnh đã thành lập Ban Chỉ đạo thực hiện nhiệm vụ này.
Thời gian qua Ban Chỉ đạo xử lý lục bình, Sở Giao thông vận tải, các tổ chức, cá nhân cũng đã nghiên cứu, đưa ra nhiều phương án thực hiện.
a) Giải pháp để lựa chọn thực hiện:
- Tháo dỡ cọc chà 2 bên bờ sông, vận động người dân không cắm cọc chà, khoanh nuôi cá 2 bên bờ sông và các kênh rạch.
- Tổ chức trục vớt, xử lý lục bình trên sông, những đoạn có mật độ dày đặc (có địa hình uốn lượn, nơi giao nhau 2 dòng thủy triều lên xuống).
- Các huyện tổ chức xử lý, trục vớt lục bình và tháo dỡ cọc chà trong các kênh rạch.
- Trong giai đoạn 2012-2016 và từ năm 2017 đến nay, chúng ta thực hiện các giải pháp nêu trên. Công tác vớt trên sông được đặt hàng cho 01 đơn vị (doanh nghiệp) thực hiện với thời hạn 5 năm.
Nhìn chung,, trong các năm 2017, 2018, 2019 với sự quyết tâm của doanh nghiệp, Sở Giao thông vận tải, UBND các huyện thì tình trạng lục bình vào mùa khô, mật độ giảm nhiều so với trước đây, đảm bảo được luồng ghe, tàu lưu thông. Tuy nhiên, cũng có nhiều thời điểm tại các khúc sông gấp khúc, nơi giao nhau giữa 2 dòng thủy triều có lục bình dày đặc, trường hợp này được điều ngay phương tiện đến xử lý.
Riêng năm 2020 này, tình trạng lục bình phát triển mạnh, dày đặc vào mùa khô, đánh giá có những nguyên nhân:
- Mùa mưa năm 2020 đến muộn (hàng năm thì đến khoảng tháng 3 âm lịch thì đã có nhiều cây mưa lớn, năm nay đến thời điểm hiện tại chỉ có vài cây mưa).
- Lục bình nhiều do tháo dỡ cọc chà khoanh nuôi cá, sau khi thu hoạch đổ ra sông.
- Sở GTVT và đơn vị thi công đã rất quyết liệt, tuy nhiên tốc độ sinh trưởng của lục bình rất nhanh (chu kỳ từ 18 đến 20 ngày sinh trưởng gấp đôi).
b) Giải pháp trong thời gian tới:
Trong tháng 5/2020 vừa qua, Tập đoàn Thành Thành Công có làm việc với Sở GTVT, với mong muốn hỗ trợ địa phương xử lý vấn nạn lục bình, trên tinh thần nhà nước hỗ trợ được phần nào thì tốt, còn lại Tập Đoàn với tiềm lực của mình sẽ đồng hành, nỗ lực cùng với địa phương xử lý, tạo điều kiện thuận lợi cho giao thông thủy, đặc biệt là trong thời gian tới chúng ta dự kiến kêu gọi khai thác vận tải hành khách du lịch.
Từ đầu tháng 6/2020, Tập đoàn đã đưa thiết bị vận hành chạy thử (đây là thiết bị tự hành, nhập từ nước ngoài, đã được cải tiến lại cho phù hợp với điều kiện thực tế). Qua đánh giá có hiệu quả, tuy nhiên chi phí đầu tư ban đầu lớn. Hiện nay đã đặt hàng sản xuất thêm 01 máy tự vận hành khác, chuẩn bị vận chuyển về Việt Nam với mong muốn cùng với địa phương xử lý tình trạng lục bình. Giao Sở GTVT có báo cáo đánh giá và đề xuất với UBND tỉnh thực hiện trong quý III năm 2020.
- Bên cạnh đó, giao Sở GTVT tiếp tục cùng các địa phương vận động người dân không cấm cọc chà 2 bên bờ sông (đây là nguồn sinh trưởng vào mùa khô sau khi thu hoạch cá). Đối với lục bình trong các kênh rạch, Sở GTVT thường xuyên nhắc nhở, đôn đốc các địa phương tích cực thực hiện trục vớt, đặc biệt là không khoanh nuôi cá, vì sau khi thu hoạch cá vào tháng 12, tháng 01, lượng lục bình này sẽ là nguồn sinh trưởng.